अथ दशमोऽध्याय:- विभूतियोग
( भगवान की विभूति और योगशक्ति का कथन तथा उनके जानने का फल)
श्रीभगवानुवाच
यत्तेऽहं प्रीयमाणाय वक्ष्यामि हितकाम्यया ॥ (अथ दशमोऽध्याय)
न मे विदुः सुरगणाः प्रभवं न महर्षयः ।
अहमादिर्हि देवानां महर्षीणां च सर्वशः ॥ (अथ दशमोऽध्याय)
भावार्थ : मेरी उत्पत्ति को अर्थात् लीला से प्रकट होने को न देवता लोग जानते हैं और न महर्षिजन ही जानते हैं, क्योंकि मैं सब प्रकार से देवताओं का और महर्षियों का भी आदिकारण हूँ॥2॥
असम्मूढः स मर्त्येषु सर्वपापैः प्रमुच्यते ॥
सुखं दुःखं भवोऽभावो भयं चाभयमेव च ॥
अहिंसा समता तुष्टिस्तपो दानं यशोऽयशः ।
भवन्ति भावा भूतानां मत्त एव पृथग्विधाः ॥ (अथ दशमोऽध्याय)
मद्भावा मानसा जाता येषां लोक इमाः प्रजाः ॥
सोऽविकम्पेन योगेन युज्यते नात्र संशयः ॥
फल और प्रभाव सहित भक्तियोग का कथन (अथ दशमोऽध्याय)
इति मत्वा भजन्ते मां बुधा भावसमन्विताः ॥ (अथ दशमोऽध्याय)
कथयन्तश्च मां नित्यं तुष्यन्ति च रमन्ति च ॥
ददामि बद्धियोगं तं येन मामुपयान्ति ते ॥
नाशयाम्यात्मभावस्थो ज्ञानदीपेन भास्वता ॥
Overview
Article Name | अथ दशमोऽध्याय:- विभूतियोग |
अथ दशमोऽध्याय:- विभूतियोग | Click here |
Telegram | |
---|---|
Category | Badisoch |
Official Website | Click here |
( अर्जुन द्वारा भगवान की स्तुति तथा विभूति और योगशक्ति को कहने के लिए प्रार्थना )
पुरुषं शाश्वतं दिव्यमादिदेवमजं विभुम् ॥
आहुस्त्वामृषयः सर्वे देवर्षिर्नारदस्तथा ।
असितो देवलो व्यासः स्वयं चैव ब्रवीषि मे ॥ (अथ दशमोऽध्याय)
न हि ते भगवन्व्यक्तिं विदुर्देवा न दानवाः ॥
भूतभावन भूतेश देवदेव जगत्पते ॥
याभिर्विभूतिभिर्लोकानिमांस्त्वं व्याप्य तिष्ठसि ॥
केषु केषु च भावेषु चिन्त्योऽसि भगवन्मया ॥ (अथ दशमोऽध्याय)
भूयः कथय तृप्तिर्हि श्रृण्वतो नास्ति मेऽमृतम् ॥
भगवान द्वारा अपनी विभूतियों और योगशक्ति का कथन (अथ दशमोऽध्याय)
प्राधान्यतः कुरुश्रेष्ठ नास्त्यन्तो विस्तरस्य मे ॥
अहमादिश्च मध्यं च भूतानामन्त एव च ॥
मरीचिर्मरुतामस्मि नक्षत्राणामहं शशी ॥
इंद्रियाणां मनश्चास्मि भूतानामस्मि चेतना ॥
वसूनां पावकश्चास्मि मेरुः शिखरिणामहम् ॥
सेनानीनामहं स्कन्दः सरसामस्मि सागरः ॥
यज्ञानां जपयज्ञोऽस्मि स्थावराणां हिमालयः ॥
गन्धर्वाणां चित्ररथः सिद्धानां कपिलो मुनिः ॥
एरावतं गजेन्द्राणां नराणां च नराधिपम् ॥
प्रजनश्चास्मि कन्दर्पः सर्पाणामस्मि वासुकिः ॥
पितॄणामर्यमा चास्मि यमः संयमतामहम् ॥
मृगाणां च मृगेन्द्रोऽहं वैनतेयश्च पक्षिणाम् ॥
झषाणां मकरश्चास्मि स्रोतसामस्मि जाह्नवी ॥
अध्यात्मविद्या विद्यानां वादः प्रवदतामहम् ॥
अहमेवाक्षयः कालो धाताहं विश्वतोमुखः ॥
कीर्तिः श्रीर्वाक्च नारीणां स्मृतिर्मेधा धृतिः क्षमा ॥
मासानां मार्गशीर्षोऽहमृतूनां कुसुमाकरः॥
जयोऽस्मि व्यवसायोऽस्मि सत्त्वं सत्त्ववतामहम् ॥
मुनीनामप्यहं व्यासः कवीनामुशना कविः ॥
मौनं चैवास्मि गुह्यानां ज्ञानं ज्ञानवतामहम् ॥
न तदस्ति विना यत्स्यान्मया भूतं चराचरम् ॥
एष तूद्देशतः प्रोक्तो विभूतेर्विस्तरो मया ॥
तत्तदेवावगच्छ त्वं मम तेजोंऽशसम्भवम् ॥
विष्टभ्याहमिदं कृत्स्नमेकांशेन स्थितो जगत् ॥
श्रीकृष्णार्जुनसंवादे विभूतियोगो नाम दशमोऽध्यायः ॥10।